Hướng dẫn chi tiết những thay đổi của Nghị định 05/2025/NĐ-CP

HƯỚNG DẪN CHI TIẾT NHỮNG THAY ĐỔI CỦA NGHỊ ĐỊNH 05/2025/NĐ-CP (NĂM 2025)

Nghị định 05/2025/NĐ-CP đã mang lại nhiều thay đổi quan trọng trong lĩnh vực môi trường, với các điểm nhấn về đăng ký môi trường, hệ thống quan trắc, quản lý tín chỉ carbon, và trách nhiệm tái chế. Đây là hướng dẫn chi tiết nhằm giúp doanh nghiệp và các bên liên quan hiểu rõ và áp dụng các thay đổi này một cách hiệu quả.


Nghị định 05/2025/NĐ-CP được xây dựng dựa trên 03 quan điểm chính. Đó là, cải cách thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp thông qua việc cắt giảm đối tượng phải thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực môi trường. Rà soát, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương giải quyết một số thủ tục hành chính về môi trường thuộc thẩm quyền của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Sửa đổi để tạo thuận lợi hơn khi triển khai các quy định, chính sách mới về bảo vệ môi trường.

Theo đó, Nghị định 05/2025/NĐ-CP đã sửa đổi một số nội dung nhằm cắt giảm thủ tục hành chính như: nâng mức công suất lớn của một số loại hình sản xuất; bổ sung mức cận dưới một số yếu tố nhạy cảm về môi trường; bổ sung mức cận dưới của đối tượng phải cấp giấy phép môi trường.

Đặc biệt, Nghị định 05/2025/NĐ-CP đã bổ sung 01 điều (Điều 26a) quy định phân cấp thẩm quyền thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho UBND cấp tỉnh. Cụ thể, có 07 nhóm dự án được phân cấp là:

(1) Dự án đầu tư công không thuộc thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, trừ dự án thực hiện dịch vụ tái chế, xử lý chất thải;

(2) Dự án chăn nuôi gia súc;

(3) Dự án đầu tư kinh doanh cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm;

(4) Dự án được phân loại chỉ theo tiêu chí có yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên;

(5) Dự án được phân loại chỉ theo tiêu chí có yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đất có mặt nước của khu bảo tồn thiên nhiên, di sản thiên nhiên, khu dự trữ sinh quyển, vùng đất ngập nước quan trọng, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, đất có rừng tự nhiên và không thuộc thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ;

(6) Dự án đầu tư trong khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp, không bao gồm: Dự án thực hiện dịch vụ xử lý chất thải nguy hại; dự án có nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất; dự án khác thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với công suất lớn quy định tại cột (3) Phụ lục II Nghị định; dự án đầu tư mở rộng của cơ sở đang hoạt động được miễn trừ đấu nối theo quy định của pháp luật có lưu lượng nước thải thuộc đối tượng phải thực hiện quan trắc định kỳ trở lên;

(7) Dự án thủy điện không thuộc thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ.

Nghị định cũng quy định việc phân cấp tương ứng thẩm quyền cấp GPMT cho địa phương đối với các trường hợp tương ứng đã được Bộ phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc đã cấp giấy phép môi trường.

1. Đăng ký môi trường – Quy định đơn giản hóa trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP

1.1. Đối tượng áp dụng

Nghị định mới nhấn mạnh đường lối đơn giản hóa thủ tục đăng ký môi trường, áp dụng cho:

  • Các dự án sản xuất, kinh doanh nhỏ hoặc ít tác động đến môi trường.
  • Nhà máy sản xuất thủ công hoặc đơn vị dịch vụ đã có đánh giá tác động môi trường (ĐTM).

1.2. Thay đổi chính

  • Nộp hồ sơ trực tuyến qua hệ thống quốc gia, giảm thiểu giấy tờ và tăng tính minh bạch.
  • Thời gian xử lý rút ngắn từ 30 ngày xuống còn 15 ngày làm việc.
  • Giảm yêu cầu bổ sung giấy phép, chỉ áp dụng khi hồ sơ thiếu thông tin quan trọng.

1.3. Ứng dụng thực tiễn

Doanh nghiệp cần tận dụng công nghệ để chuẩn bị hồ sơ nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu chi phí và thời gian chờ đợi.

nghị định 05/2025


2. Hệ thống quan trắc môi trường – Yêu cầu minh bạch hơn trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP

2.1. Quy định về lắp đặt hệ thống quan trắc tự động

Doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực như khai thác tài nguyên, sản xuất công nghiệp lớn cần:

2.2. Báo cáo và tần suất

  • Tăng tần suất báo cáo: Báo cáo quan trắc cần được gửi hàng quý thay vì hàng năm.
  • Đảm bảo tính minh bạch: Các báo cáo cần đính kèm dữ liệu gốc, tránh chỉnh sửa.

2.3. Mức phạt khi vi phạm

Các doanh nghiệp không tuân thủ sẽ phải chịu phạt nặng, bao gồm đình chỉ hoạt động hoặc xử lý hành chính tùy theo mức độ vi phạm.

Đọc thêm: Sử dụng bình khí chuẩn trong hệ thống quan trắc

Nghị định 05/2025/NĐ-CP


3. Tín chỉ carbon – Hành lang pháp lý mới trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP

Tín chỉ carbon (chứng chỉ carbon) là chứng nhận mang tính thương mại, thể hiện quyền sở hữu về lượng khí CO2 hoặc các loại khí nhà kính khác. Chúng được chuyển đổi sang CO2 (Carbon dioxide) tương đương, một tín chỉ carbon sẽ có giá trị bằng một tấn khí CO2 và ngược lại. Các quy định về tín chỉ carbon được thể hiện rõ hơn trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP, cụ thể như sau: 

3.1. Quy định về giao dịch tín chỉ carbon

Thị trường tín chỉ carbon được quản lý chặt chẽ hơn với các quy định sau:

  • Doanh nghiệp phải đăng ký và giao dịch tín chỉ carbon trên sàn giao dịch quốc gia.
  • Tín chỉ được cấp dựa trên tài liệu kiểm chứng khả năng giảm phát thải khí nhà kính.

3.2. Lợi ích cho doanh nghiệp

  • Gia tăng doanh thu thông qua việc bán tín chỉ carbon dư thừa.
  • Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp: Tuân thủ quy định về môi trường giúp tạo lợi thế cạnh tranh.

4. Kinh tế tuần hoàn và EPR – Trách nhiệm tái chế trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP

Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được quy định tại Ðiều 54 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và được quy định chi tiết tại Nghị định số 08/2022/NÐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

Theo đó, kể từ ngày 1/1/2024, các nhà sản xuất, nhập khẩu sản phẩm dầu nhớt, pin, ắc quy, xăm lốp và các loại bao bì thương mại phải thực hiện tái chế hoặc đóng phí hỗ trợ hoạt động tái chế chất thải. Nhà sản xuất, nhập khẩu sản phẩm điện, điện tử thực hiện trách nhiệm tái chế từ ngày 1/1/2025; nhà sản xuất, nhập khẩu phương tiện giao thông (ô tô, xe máy) thực hiện trách nhiệm tái chế từ ngày 1/1/2027. Đến Nghị định 05/2025/NĐ-CP, trách nhiệm EPR được thay đổi cụ thể như sau: 

4.1. Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR)

Nghị định yêu cầu nhà sản xuất và nhập khẩu phải:

  • Lập kế hoạch tái chế sản phẩm và thực hiện báo cáo định kỳ.
  • Tuân thủ tỷ lệ tái chế tối thiểu theo ngành nghề, ví dụ:
    • Bao bì nhựa: Tái chế ít nhất 50% lượng sản phẩm đưa ra thị trường.
    • Thiết bị điện tử: Tái chế tối thiểu 40%.

4.2. Khuyến khích kinh tế tuần hoàn

  • Doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn để tối đa hóa lợi nhuận từ tài nguyên tái chế.
  • Các chính sách hỗ trợ từ chính phủ bao gồm ưu đãi thuế và hỗ trợ công nghệ.

5. Các điểm thay đổi khác trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP

5.1. Phân loại rác tại nguồn

  • Doanh nghiệp và cá nhân bắt buộc phải thực hiện phân loại rác thải tại nguồn.
  • Quy định này áp dụng cho cả khu đô thị và nông thôn, với mức xử phạt cao nếu vi phạm.

5.2. Hỗ trợ công nghệ xanh

  • Các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ giảm phát thải và năng lượng tái tạo sẽ được hỗ trợ tài chính từ các quỹ môi trường.

5.3. Hợp tác quốc tế

  • Việt Nam cam kết hợp tác quốc tế trong việc giảm phát thải và quản lý môi trường, bao gồm các hiệp định song phương và đa phương.

Nghị định 05/2025/NĐ-CP


6. Kết luận

Nghị định 05/2025/NĐ-CP là một bước tiến lớn trong việc nâng cao chất lượng quản lý môi trường tại Việt Nam. Doanh nghiệp cần chủ động thích nghi, đầu tư vào công nghệ và hệ thống quản lý hiện đại để tuân thủ các quy định mới. Hành động sớm sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ tránh được các rủi ro pháp lý mà còn tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Download nghị định tại đây : Nghị định 05

CÔNG TY TNHH MÁY VÀ THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP HÓA CHẤT - MÔI TRƯỜNG MECIE 
☎ Hotline: 0961.628.998 
✉ Email: [email protected] 
 KV Miền Bắc: Tầng 5, tòa nhà Nam Hải Lakeview, Lô 1/9A, KCN Vĩnh Hoàng, Quận Hoàng Mai, Hà Nội 
 KV Miền Nam: Số 3, đường 7, KDC Cityland, Quận Gò Vấp, TP.HCM 
  KV Miền Tây: Số 34 đường Trần Bình Trọng, Phường 5, Khóm 5, TP.Cà Mau

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *